Tym razem zaczęliśmy od łóżka. A w zasadzie od łoża i jego patronów. W związku z zapotrzebowaniem naszych słuchaczy w ramach ciekawostek jeden z nas opowiedział o kulisach wygnania Władysława Wygnańca, ojca pierwszego księcia Śląska. Motywem przewodnim tej opowieści było porozumienie i dyskusja jako element polityki.
Drugi z nas opowiedział dwie historie. Pierwsza z nich dotyczyła przeszłości mandatów za nadmierną prędkość w ruchu ulicznym. Druga była bardziej poważna, bowiem odnosiła się do zapomnianej w Polsce rocznicy. Przypomina o niej we Wrocławiu pewien cmentarz. W części poświęconej komunikatom kultury jeden z nas opowiadał o filmie dokumentalnym nakręconym na podstawie książki. Tu wątkiem przewodnim było zachowanie się zwykłych ludzi w systemie totalitarnym. Drugi z nas w ramach opowieści z podróży po Włoszech przedstawił biografię Enrico Meliusa, przemysłowca i mecenasa, a także album ze zdjęciami ostatniego członka rodziny Vigoni, Ignazio. Trochę w nawiązaniu do prośby o śląskie historie zwrócił także uwagę na artykuł w Gazecie Wyborczej. Dotyczył on listu, jaki członek Kręgu z Krzyżowej skierował do papieża przedstawiając hitlerowskie zbrodnie związane z Holocaustem. List ten dokumentuje nie tylko wiedzę Watykanu o przebiegu tragedii Żydów. Pokazuje także szerszy niż powszechnie się uważa zasięg oporu Niemców wobec hitlerowskiego systemu władzy.
Głównym tematem tego odcinka było pisanie historii ‘zwykłych ludzi’. Pomimo sięgającej lat 60. XX wieku popularności historii dotycząc grup dotychczas wykluczonych z narracji historycznej, trudno dziś zdefiniować czym miałaby być historia ‘zwykłego człowieka’. Z jednej strony każdy z nas jest jedyny i niepowtarzalny. Z drugiej strony wszyscy znajdujemy się w ramach oddziaływania kultur procesów politycznych i gospodarczych. Ostatecznie wskazujemy, że nasze historie znajdują się tylko w naszych rękach. Historyk może pomóc je nam opowiadać, ale istotne jest, żeby być ich świadomymi, w całym ich uwikłaniu w historię innych ludzi. Ta świadomość pozwala nam dokonywać równie świadomych wyborów tu i teraz.
Ramówka
- Rozgrzewka:))
- Nowinki / starowinki – 4:48
- Lektury – 25:13
- Temat przewodni – 49:20
Wymienione w czasie audycji publikacje i materiały:
- Ganz normale Männer – Der vergessene Holocaust, reż. Manfred Oldenburg, Oliver Halmburger, 2022 https://www.imdb.com/title/tt17424334/ (ostatni dostęp: 18.09.2023)
- Christopher R. Browning, Zwykli ludzie. 101. Rezerwowy Batalion Policji…, https://www.rebis.com.pl/pl/book-zwykli-ludzie-101-rezerwowy-batalion-policji-christopher-r-browning,HCHB09347.html#book_details (ostatni dostęp: 18.09.2023)
- Giovanni Media Riquier, Viola Usselmann, Christiane Liermann Traniello, Enrico Mylius 1769-1854. Eine Biographie, Loveno di Menaggio 2019.
- Lo sguardo e l’obiettivo, Como 2009.
- Bartosz Chlebowicz, Pius XII był informowany o hitlerowskich zbrodniach. Ujawniono list do papieża, „Wyborcza”, 17.09.2023, https://wyborcza.pl/7,75399,30198255,pius-xii-byl-informowany-o-hitlerowskich-zbrodniach-ujawniono.html#S.MT-K.C-B.1-L.1.duzy (ostatni dostęp: 18.09.2023)