Zaczęliśmy od początku. Skomentowaliśmy niedowiarstwo naszym aktywizmem. Odrzuciliśmy pokusę załamywania w obliczu kruchości naszej egzystencji. Kontrastując ten fakt z solidnym, choć tymczasowym pewnym pomnikiem. Podjęliśmy refleksję nad sposobami traktowania niezbyt wygodnej przeszłości przez wspólnoty narodowe. I sposobem odbioru upamiętnień w zależności od ich formy i umiejscowienia. Wskazywaliśmy na znaczenie racjonalnej historiografii jako ścieżki łączącej całą ludzkość, a jednocześnie zostawiającej miejsce dla ‘własnych’ mikroopowieści.
Porozmawialiśmy o znaczeniu edukacji dla poznawania mniejszych, czasami uboższych, a na pewno odleglejszych (przynajmniej w wyobraźni) sąsiadów przez mieszkańców krajów większych i zasobniejszych. A także o racjonalnej refleksji nad przeszłością społeczeństw nam podobnych, których historii, staramy się… nie widzieć zbyt wyraźnie.
W nawiązaniu do opowieści filmowych o przeszłości wskazaliśmy na biografię pewnego wielkiego fotografa zza wielkiej wody, ale też poświęcone drugiej wojnie światowej obrazy powstałe za małą wodą. Które ukazują perspektywę kompletnie przysłoniętą wielką zdradą.
Ale – gwoździem programu była książka o małym aparacie o wielkim duchu. Jeden z nas był bliski płaczu ze wzruszenia, drugi poruszony do głębi wagą zagadnienia. Następnie omówiliśmy dwie książki na bazie jednej, ale dotyczącej istotnego problemu umykania Polakom tożsamości jednej z mniejszości żyjącej w naszym kraju
Wymienione w czasie audycji publikacje i materiały:
Leica M, hrsg. von Leica Camera AG, 2. aktualisierte Aufl., 2025.
- Film: Das Salz der Erde. Eine Reise mit Sebastiao Salgado. Ein Film von Wim Wenders und Juliano Ribeiro Salgado, https://en.wikipedia.org/wiki/The_Salt_of_the_Earth_(2014_film)
- Tomasz Targański, Hiszpania – Wschód Zachodu, Polityka, 21.06.2025 https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/historia/2304117,1,hiszpania-wschod-zachodu-wciaz-wspomina-swoj-zloty-wiek-jej-historia-przypomina-nasza.read
- Film: Bitwa o Atlantyk / Konvoi, 2023, film norweski, reż. Henrik Martin Dahlsbakken https://www.filmweb.pl/film/Bitwa+o+Atlantyk-2023-10047769
- Film: Narwik / Kampen on Narvik. Hitlers første nederlag, film norweski, reż. Erik Skjoldbjærg https://www.filmweb.pl/film/Narwik-2022-847066
- Aneta Prymaka-Oniszk, Bieżeństwo 1915, Wołowiec: Czarne 2025 https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/biezenstwo-1915
- Aneta Prymaka-Oniszk, Kamienie musiały polecieć. Wymazywana przeszłość Podlasia, Wołowiec: Czarne 2024 https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/kamienie-musialy-poleciec
