Najnowszy odcinek podcastu #2historykow1mikrofon pt. „Czy cierpienie się przedawnia” jest już dostępny online. Rozpoczęliśmy nasze spotkanie od rozważań dotyczących snu i wysnuwania wniosków z zapachów unoszących się w studiu. Potem przeszliśmy dla bliskiego jednemu z nas tematu zdjęć i sztucznej inteligencji, której działania będą wyzwaniem dla historyków oceniających autentyczność źródeł. Ale wszystko to zaprowadziło nas do naszych krótkich opowieści z przeszłości.
Pierwszy z nas opowiadał o źródle, które wykorzystywano do ukazywania zapóźnienia cywilizacyjnego Polaków na Śląsku w XIII w., a które dziś więcej nam mówi o mentalności… cystersów. Drugi z nas opowiadał o polskim lotniku, który specjalizował się w lotach balonem i zginął w wypadku lotniczym na Kaszubach.
Przechodząc do lektur jeden z nas przedstawił nową pracę poświęconą poszukiwaniom zatartych dyskursów o przeszłości pewnej prowincji Królestwa Sycylii. Następnie omówił czeską biografię opolskiego księcia – husyty. By na koniec przedstawić zbiór źródeł nowożytnych wydany przez Muzeum Niemczańskie, w którym to zbiorze obok filologicznego wydania tekstu w języku oryginału znalazły się też jego tłumaczenia na język polski.
Drugi z nas przedstawił wielotomowe wydawnictwo poświęcone życiu mieszkańców Oławy u powiatu oławskiego. Osób, które żyły na terenie miasta i powiatu głównie po 1945 r., ale nie należały do lokalnej elity władzy. Powstał z artykułów o nich fascynujący zbiór relacji o wielokulturowym życiu w niewielkiej, lokalnej wspólnocie. Szczególnie dużo uwagi poświęciliśmy czwartemu tomowi tej serii, w którym znalazły się relacje więźniów obozu pracy w Miłoszycach, filii obozu Gross Rosen. Bo też głównym tematem odcinka była kwestia postępowania z przestrzeniami, które były związane z cierpieniem ofiar II wojny światowej.
Teren wspomnianego obozu w Miłoszycach jest dziś własnością prywatną, wykorzystywany jest jako pole uprawne. Podobnie do bieżących celów gospodarczych wykorzystuje się przestrzenie wielu obozów – filii obozów pracy na całym Dolnym Śląsku. Czy wszystkie one powinny zostać objęte ochroną? Czy można funkcjonować w świecie przepojonym cierpieniem, w którym niemal każdy fragment przestrzeni publicznej powinien zostać miejscem upamiętniającym cierpienie tych, którzy zginęli z rąk oprawców?
Wreszcie, kluczowe pytanie, od którego staramy się jako społeczność uciekać, a które jest jak najbardziej aktualne – jak zarządzać upamiętnieniami w momencie, gdy pamięć o zbrodniach II wojny światowej przestaje być żywa, gdy znikają ostatni świadkowie, a opowieści o zbrodniach stają się elementem zrytualizowanej pamięci kulturowej. Niełatwe pytania – bez łatwych odpowiedzi.
Ramówka
- Rozgrzewka:))
- Nowinki / starowinki – 10:02
- Lektury – 26:36
- Temat przewodni – 49:10
Wymienione w czasie audycji publikacje i materiały:
- Podcast: Podcast FotografiePUR #103, https://www.xlab-akademie.de/podcast-fotografiepur-103/ (ostatni dostęp: 23.01.2023)
- Karolina Kozakiewicz, SOS Zaginięcia: Rodzice nie mają prawdziwych zdjęć swoich dzieci. Nastolatków z filtrami z aplikacji nikt na ulicy nie rozpozna, „Gazeta Wyborcza”, 23.01.2023, https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,29368198,sos-zaginiecia-rodzice-nie-maja-prawdziwych-zdjec-swoich-dzieci.html (ostatni dostęp: 23.01.2023)
- Paul Oldfiel, Documenting the Past in Medieval Puglia. 1130-1266, Oxford: OUP, 2023. https://global.oup.com/academic/product/documenting-the-past-in-medieval-puglia-1130-1266-9780192870902?cc=pl&lang=en& (ostatni dostęp: 23.01.2023)
- David Radek: Bolek V. Opolský (okolo 1400—1460). Život a legenda. Opava, Slezská univerzita v Opavě, 2018.
- PAGUS SILENSI Przewodnik po wybranych zasobach dziedzictwa historyczno-kulturowo-przyrodniczego, pod red. Karoliny Klimek, Niemca 2022 (nieodpłatna publikacja do zamówienia pod adresem: muzeum.niemcza@gmail.com)
- Inni ludzie powiatu oławskiego, t. 1-4, Radom 2015-2022 (tomy do kupienia w redakcji „Wiadomości Oławskich”, https://www.tuolawa.pl/s/4/kontakt)
