Rozpoczęliśmy od dyskusji nad ciastem w plastikowym pudełku, by płynnie przejść do czworaków – ale nie mieszkalnych, tylko z zupą.
W ramach nowinek jeden z nas opowiedział o refleksji Marca Blocha dotyczącej uczestnictwa jednostki w procesach dziejowych. Myśli sformułowanej w szczególnym momencie wyboru, jakiego wielki historyk musiał dokonać niekoniecznie zgodnie z teorią historii, którą propagował wcześniej. Drugi z nas przedstawił niezmiernie zacną inicjatywę społeczną dotyczącą porządkowania pewnego cmentarza. Wskazując na szeroki i w zasadzie pozytywny odbiór społeczny tej aktywności.
W sekcji bibliofilskiej jeden z nas omówił z sympatia książkę nieoczywistą z nieoczywistego dla nas wydawnictwa dając dowód naszej otwartości – i w zasadzie zgadzając się z wieloma tezami konserwatywnej, wybitnej badaczki wiktoriańskiej Anglii. Drugi z nas poświęcił swoją uwagę arcyciekawemu albumowi dotyczącemu niejednoznacznych losów jednego z architektów III Rzeszy i jego udziału w odbudowie powojennych Niemiec.
W głównej części naszego odcinka zajęliśmy się problemem kształtowania refleksji historycznej przez… pieniądze. Jednak nie w sensie kupowania przez zainteresowanych odpowiednich narracji, lecz mechanizmów finansowych i organizacyjnych, które kształtują współczesną historiografię. Wskazywaliśmy zarówno negatywne jak i pozytywne skutki wspierania badań poprzez finansowanie projektów w trybie konkursowym.
Nieuchronnie promują one dobre i bardzo dobre pomysły, ale przede wszystkim zgodne z oczekiwaniami recenzentów. Trudno w ten sposób rozwijać badania nowatorskie, ryzykowne, bo te są często niezrozumiałe dla recenzentów, którzy wcześniej się z nimi nie stykali.
Nieco pesymistycznie konkludowaliśmy, że wolność badań naukowych zaczyna być przywilejem bogatych uczelni i zamożnych badaczy. Ale też podkreślaliśmy, że jest to też zależne od kultury i oczekiwań społecznych, a zwłaszcza aktywności elit, w tym politycznych.
Z nadzieją, że nawet jeśli dziś Polska nie jest szczególnie otwarta na naukę, to może się to zmienić, jeśli my sami zdecydujemy się szerzej współpracować z naszym otoczeniem i walczyć o wartości akademickie.
Ramówka
- Rozgrzewka:))
- Nowinki / starowinki – 2:42
- Lektury – 18:36
- Temat przewodni – 40:46
Wymienione w czasie audycji publikacje i materiały:
- Gertrude Himmelfarb, Nowa i stara historia. Eseje krytyczne i reinterpretacje, Warszawa: Instytut Pileckiego, 2021, https://instytutpileckiego.pl/pl/publikacje/nowa-i-stara-historia-eseje-krytyczne-i-reinterpretacje (ostatni dostęp: 6.02.2023).
- Jo Sollich, Herbert Rimpl (1902–1978). Architekturkonzern unter Hermann Göring und Albert Speer – Architekt des deutschen Wiederaufbaus, Berlin: Reimer, 2013, https://www.reimer-mann-verlag.de/controller.php?cmd=detail&titelnummer=101481&verlag=4 (ostatni dostęp: 6.02.2023)
- Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem, https://wuwr.pl/sfzh/index (ostatni dostęp: 6.02.2023)
- Wpis na blogu: „Dem Auge fern, dem Herzen ewig nah” / „Daleko od oczu, zawsze blisko serca”, https://krzysztofruchniewicz.eu/dem-auge-fern-dem-herzen-ewig-nah-daleko-od-oczu-zawsze-blisko-serca-cmentarz-w-gredzinie/ (ostatni dostęp: 6.02.2023)
