Następny odcinek podcastu #2historykow1mikrofon pt. „Właściciele i badacze historii” jest już dostępny online. Zastanawialiśmy się na niebylejakim tematem: do kogo należy historia. Bez wątpienia to ludzie są nośnikami historii. Czy jednak bycie świadkiem historii czyni z nich uprzywilejowanymi, wręcz jedynych uprawnionych narratorów historii? Jaka pozycję zajmują wobec tego historycy? W jakich relacjach pozostają ze świadkami/uczestnikami historii?. Znane pytania, stare dylematy… Jak próbowaliśmy je rozwiązać, możecie się Państwo teraz przekonać. Ponadto dużo było o lekturach, może „pod choinką” znajdzie się na nie jeszcze więcej czasu. Ogłosiliśmy też mały konkurs, na który można odpowiadać do końca roku.
Technika, technika i raz jeszcze technika
Rozpoczęliśmy od omawiania głosów i głosek. Oraz mikrofonów. Rzeczywiście, zmieniliśmy trochę wyposażenie naszych domowych studiów i… ciekawi jesteśmy Państwa wrażeń. Jest gorzej, lepiej, bez zmian w słuchawkach? Czekamy na opinie. Zwłaszcza, że czasami słyszymy pochwały, czasami nawet się nimi szczycimy!
Lektury
Lektury tym razem omawialiśmy naprawdę bardzo różne. Jeden z nas zastanawiał się nad tym, dlaczego potencjalnie intrygująca biografia Marka Kotańskiego go… nie zachwyca. Choć nie jest wcale zła. Później przedstawiliśmy reportaże o pewnej eksklawie na północny wschód od granic Polski. Znów, bardzo ciekawe, ale jednak… czegoś jednemu z nas brakowało. Ten wątek nieukontentowania w 100% został jednak przykryty, gdy drugi z nas omawiał nowe publikacje hm, regionalne, ale o dużo szerszym znaczeniu.
Przede wszystkim dotyczące wysiedleń, tym razem z terenu Górnego Śląska, ale też specyfiki życia w Breslau/Wrocławiu na przykładzie wspólnoty jednej z kamienic. Sporo miejsca poświęciliśmy tradycyjnie relacjom niemiecko-polskim, zarówno w publikacjach prasowych, jak i w specjalnym numerze Śląskiego Kwartalnika Historycznego „Sobótka”.
W tym ostatnim przypadku proponując także konkurs. Ale przede wszystkim zastanawialiśmy się nad tematem: do kogo należy historia.
Do kogo należy historia?
Bez wątpienia to ludzie są nośnikami historii. Czy jednak bycie świadkiem historii czyni z nich uprzywilejowanymi, wręcz jedynych uprawnionych narratorów historii? Jaka pozycję zajmują wobec tego historycy? W jakich relacjach pozostają ze świadkami/uczestnikami historii?.
Znane pytania, stare dylematy… A jednak ciągle istotne. Zwłaszcza w kontekście niedawnej rocznicy stanu wojennego, która z jednej strony staje się okazją do stanowczych wypowiedzi zarówno uczestników wydarzeń, jak i współczesnych polityków korzystających z tych narracji.
Zwracamy uwagę na dynamikę relacji między pamięcią kulturową, obejmującą ustalone, kanoniczne wizje przeszłości popularyzowane przez działania wspólnotowe o charakterze kulturalnym, oraz pamięcią komunikacyjną, która dzieje się między ludźmi wymieniającymi się wspomnieniami i opiniami. Zastanawialiśmy się, jaka jest w tej dynamice rola historyków?
Zadania historyków
Czy jesteśmy skazani tylko na relacjonowanie relacji świadków, czy też historyk mając szerszą perspektywę i wiedzę pochodzącą z różnych źródeł ma jednak obowiązek umieszczania tych wypowiedzi w kontekście?
Jak próbowaliśmy rozwiązać te dylematy, możecie się Państwo teraz przekonać.
Jednego na pewno nie zabrakło – troski o racjonalny namysł nad przeszłością, która nie powinna być własnością zręcznych polityków, a raczej rezerwuarem ożywczego, racjonalnego spojrzenia na teraźniejszość. Zapraszamy do słuchania i komentowania
Wymienione w czasie audycji publikacje i materiały:
- Anna Kamińska, Kotański. Bóg Ojciec. Konfrontacja. Opowieść o legendarnym twórcy Monaru, Kraków 2021
- Paulina Siegień, Miasto bajka. Wiele historii Kaliningradu, Sękowa 2021
- Anna Bikont, Helena Łuczywo, Jacek, Warszawa 2018
- Jacek Lepiarz, Strategiczna cierpliwość Niemiec, „Forum Dialogu”, 17.12.2021
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz: Przepraszam ambasadora Freytaga von Loringhoven oraz niemieckich polityków za propagandę PiS, „Gazeta Wyborcza. Magazyn”, 19.12.2021
- Dariusz Węgrzyn, Księga aresztowanych, internowanych i deportowanych z Górnego Śląska do ZSRR w 1945 roku, t. 1-3, Katowice-Warszawa 2021
- Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku, m.in. projekt „W poszukiwaniu świadka historii” (nagrania audio i wideo)
- Krzysztof Ruchniewicz (red.), Śląski Kwartalnik Historyczny „Sobótka”, 2021, nr 2
- Lisa Höhenleitner, Dom Oppenheimów we Wrocławiu. Kamienica opowiada historię miasta, tł. Jerzy Bielerzewski, Doessel: Verlag Janos Stekovics, 2018
- Vasco Kretschmann, Muzealny Wrocław. Polskie i niemieckie wystawy historyczne w latach 1900-2010, tł. Anna Wziątek, Wrocław: Via Nova, 2021